مصاحبه با دکتر سعید جویزاده: از خوب به عالی؛ جهشی تحولساز در فرایند کوچینگ
تخصص: کوچینگ رهبری و توسعه سازمانی، نویسنده کتاب «فراتر از خوب: نقشه راه تعالی»
مقدمه:
فرآیند کوچینگ یک راهنمایی است که به افراد کمک میکند تا از وضعیت موجود به سمت بالاترین پتانسیل خود حرکت کنند. اما چالش اصلی در این فرآیند، نه تنها بهبود بخشیدن به وضعیت فعلی است، بلکه ایجاد جهشی تحولساز که فرد را از مرحله “خوب” به مرحله “عالی” برساند. این جهش، بیشتر از یک بهبود سطحی است؛ بلکه شامل تغییر عمیق و بنیادی در تفکر، رفتار و نتایج زندگی فرد میشود. در دنیایی که رشد و پیشرفت همواره مورد توجه است، کوچینگ نقش بسیار مهمی در تقویت قابلیتهای فردی و دستیابی به بالاترین استانداردهای خود ایفا میکند.
جهش از “خوب” به “عالی” در کوچینگ به معنای فراتر رفتن از حداقل آسایش و دستیابی به بالاترین سطوح عملکرد است. این موضوع به ویژه در حوزههای مختلفی مثل توسعه شخصی، مدیریت، رهبری و حتی زندگی حرفهای اهمیت دارد. فرد نباید فقط به بهبود نسبی خود ادامه دهد، بلکه باید به دنبال چالشهای بزرگتری برود که او را به دستیابی به بالاترین پتانسیل خود الهام بخشد. این تحول، نیازمند شناسایی دقیق نقاط ضعف و قوت فرد، بهرهگیری از استراتژیهای مؤثر و استفاده از ابزارهای مناسب است.
کوچینگ با ایجاد محیطی امن و بدون داوری، به فرد اجازه میدهد تا بازتر و صادقانهتر درباره خود فکر کند و به دنبال تغییرات لازم برود. در این فرآیند، کوچ نقشی کلیدی ایفا میکند. او با استفاده از تکنیکهای مختلف، مانند سوالگویی عمیق، تمرینهای خوداندیشی و طرحهای تصویری، فرد را به دنبال راهحلهای نوآورانه و رویکردهای جدید هدایت میکند. این فرآیند به فرد کمک میکند تا از محدودیتهای ذهنی و عملی خود عبور کرده و به رشد مداوم و پایدار دست یابد. در نهایت، جهش از “خوب” به “عالی” به معنای دستیابی به یک زندگی پر از معنی، انگیزه و پیشرفت است که فرد را به بهترین نسخه خود میرساند.
مصاحبهگر: سلام دکتر جویزاده! ممنونیم که بار دیگر مهمان ما شدید. امروز میخواهیم درباره عبور از مرز «خوب» به «عالی» در فرایند کوچینگ صحبت کنیم. به نظر شما چرا بسیاری از افراد یا سازمانها در سطح «خوب» متوقف میشوند؟
دکتر جویزاده: سلام بر شما. انسانها معمولاً وقتی به سطح قابل قبولی میرسند، به دلیل ترس از ناشناختهها یا خستگی ناشی از تلاش، رشد را متوقف میکنند. اما کوچینگ به آنها یادآوری میکند که «خوب»، دشمن «عالی» است!
سوال ۱: تفاوت اصلی بین یک کوچینگ «خوب» و یک کوچینگ «عالی» چیست؟
پاسخ:
- کوچینگ خوب:
- روی حل مشکلات متمرکز است.
- به مراجع کمک میکند به اهداف کوتاهمدت برسد.
- مثال: بهبود مهارت ارائه یک مدیر.
- کوچینگ عالی:
- به جای حل مسائل، تحول ذهنیت ایجاد میکند.
- به مراجع کمک میکند رسالت شخصی یا سازمانی خود را کشف کند.
- مثال: تبدیل همان مدیر به یک رهبر الهامبخش که تیمش را به نوآوری سوق میدهد.
سوال ۲: چه استراتژیهایی به مراجعان کمک میکند از سکون در «خوب» فرار کنند؟
پاسخ:
۱. خروج از منطقه امن:
- از مراجع بخواهیم اقداماتی انجام دهد که برایش غیرمعمول است. مثلاً یک مدیر اجرایی، هفتهای یک روز در جایگاه کارمند جزء کار کند.
۲. چالشهای رشدی:
- تعیین اهدافی که ۲۰٪ فراتر از توان فعلی مراجع است.
۳. بازتعریف شکست:
- تبدیل شکست به دادههای یادگیری، نه نشانه ناتوانی.
سوال ۳: بزرگترین مانع در مسیر «عالی شدن» چیست؟
پاسخ:
- سندروم «به اندازه کافی خوب»:
مراجعان میگویند: «همین که نتایج قابل قبول است، کافی نیست؟ چرا بیشتر تلاش کنم؟» - فقدان چشمانداز:
نداشتن تصویر روشنی از «چیستی عالی بودن». - راه حل: کوچ باید با پرسشهایی مانند «اگر هیچ محدودیتی نداشتی، چه میکردی؟» چشماندازسازی کند.
سوال ۴: نقش کوچ در این فرایند چگونه است؟ آیا کوچ باید مستقیم راهکار ارائه دهد؟
پاسخ:
- نه! نقش کوچ، تسهیلگر خودآگاهی است.
- مثال: به جای گفتن «تو باید فلان کار را بکنی»، بپرسیم: «اگر قرار باشد یک قدم جسورانه بردارید، آن قدم چیست؟»
- کوچهای عالی، شنوندههای خستگیناپذیر هستند که بین حرفهای مراجع، الگوهای تکرارشونده را کشف میکنند.
سوال ۵: آیا ابزار خاصی برای اندازهگیری پیشرفت از خوب به عالی وجود دارد؟
پاسخ:
- مقیاسهای رشدی:
مثلاً از مراجع بخواهیم موفقیت خود را از ۱ تا ۱۰ امتیازدهی کند و سپس بپرسیم: «برای رسیدن به نمره ۱۱ چه چیزی نیاز داری؟» - شاخصهای غیرکمی:
مانند افزایش اعتماد به نفس، جسارت در تصمیمگیری یا توانایی الهام بخشیدن به دیگران.
سوال ۶: آیا میتوانید نمونه واقعی از مراجعی که از خوب به عالی رسید را شرح دهید؟
پاسخ:
- مراجعی داشتم که مدیر فروش موفقی بود (خوب)، اما میخواست تأثیر اجتماعی هم داشته باشد.
- با کشف علاقه او به آموزش، پروژه «تیم فروش توانیاب» را طراحی کردیم.
- امروز او نهتنها فروش شرکت را ۳۰٪ افزایش داده، بلکه به یک چهره الهامبخش در حوزه مسئولیت اجتماعی تبدیل شده است (عالی).
سوال پایانی: توصیه شما به کوچها و مراجعانی که میخواهند این مسیر را شروع کنند، چیست؟
دکتر جویزاده:
«هرگز از خود نپرسید «چقدر خوبم؟» بپرسید «چقدر میتوانم بهتر شوم؟» تعالی، یک مقصد نیست، یک روش سفر کردن است. کوچینگ، قطبنمای این سفر است!»
پایان مصاحبه
با تشکر از دکتر جویزاده برای بینشهای عمیقشان! برای کشف مقالات بیشتر درباره کوچینگ تحولگرا، به وبسایت ما سر بزنید

از “خوب به عالی” در کوچینگ: یک تحول بنیادی در تفکر، رفتار و نتایج
مقدمه:
در جهانی که رشد و پیشرفت همواره مورد توجه است، کوچینگ به عنوان یک ابزار قدرتمند برای رسیدن به بالاترین پتانسیل فردی شناخته میشود. اصطلاح “از خوب به عالی” در کوچینگ به معنای فراتر رفتن از سطح متوسط و دستیابی به بالاترین آنچه یک فرد میتواند باشد، است. این فرآیند تنها بهبود بخشیدن به وضعیت موجود نیست؛ بلکه شامل یک تحول عمیق و بنیادی در تفکر، رفتار و نتایج است. کوچینگ به فرد کمک میکند تا از محدودیتهای ذهنی و عملی خود عبور کرده و به سمت رشد مداوم و پایدار حرکت کند. در این مقاله، ما به بررسی نحوه عملکرد این فرآیند و نقش کوچ در ایجاد این تحول میپردازیم.
بخش اول: تعریف “از خوب به عالی” در کوچینگ
1. فراتر رفتن از سطح متوسط
مفهوم “از خوب به عالی” به این معناست که فرد نباید فقط به بهبود نسبی زندگی یا کار خود ادامه دهد، بلکه باید به دنبال دستیابی به بالاترین استانداردهای خود باشد. این موضوع به ویژه در حوزههای مختلفی مثل کار، رهبری، ارتباطات و حتی توسعه شخصی اهمیت دارد. فراتر رفتن از سطح متوسط نیازمند شناسایی نقاط ضعف و قوت است و به فرد اجازه میدهد تا به جای ارضای وضع موجود، به دنبال چالشهای بزرگتری برود.
2. تحول اساسی در تفکر و رفتار
انتقال از “خوب” به “عالی” شامل یک تحول اساسی در تفکر و رفتار فرد است. این تحول به معنای تغییر در الگوهای فکری و رفتاری قدیمی است که ممکن است به طور غیرآگاهی فرد را محدود کرده باشند. کوچینگ به فرد کمک میکند تا باورهای محدودکننده خود را به چالش کشیده و درک دقیقتری از قابلیتها و پتانسیلهای خود پیدا کند. این فرآیند به فرد اجازه میدهد تا به جای تکرار روشهای قدیمی، به دنبال راهحلهای نوآورانه و رویکردهای جدید باشد.
3. نتایج قابل اندازهگیری
یکی از مهمترین نتایج فرآیند “از خوب به عالی” در کوچینگ، دستیابی به نتایج قابل اندازهگیری است. این نتایج میتوانند در حوزههای مختلفی مثل بهبود عملکرد حرفهای، افزایش رضایت در زندگی شخصی، تقویت مهارتهای رهبری یا حتی بهبود ارتباطات با دیگران ظاهر شوند. کوچ با تعیین اهداف مشخص و قابل اندازهگیری، به فرد کمک میکند تا پیشرفتهای خود را به صورت واقعی و دقیق بررسی کند و در صورت لزوم، راهبردهای خود را تعدیل کند.
بخش دوم: نقش کوچ در فرآیند “از خوب به عالی”
1. ایجاد محیطی امن و حمایتگر
کوچ در فرآیند “از خوب به عالی”، نقشی کلیدی ایفا میکند. او با ایجاد یک محیط امن و بدون داوری، به فرد اجازه میدهد تا بازتر و صادقانهتر درباره خود صحبت کند. این محیط امنی، زمینهساز شناسایی نقاط ضعف و قوت فرد میشود و او را الهام میبخشد تا به دنبال تغییرات لازم برود. کوچ، به جای اینکه به فرد پاسخهای مستقیم بدهد، او را به دنبال پاسخهای داخلی خود هدایت میکند.
2. استفاده از ابزارها و تکنیکهای کوچینگ
کوچینگ از تعدادی ابزار و تکنیک استفاده میکند که به فرد کمک میکند تا از محدودیتهای خود عبور کند. از جمله این تکنیکها میتوان به سوالگویی عمیق ، تمرینهای خوداندیشی ، طرحهای تصویری و حتی روشهای مدیریت استرس اشاره کرد. این ابزارها به فرد امکان میدهند تا به طور دقیقتر درباره خود فکر کند و به دنبال راهحلهایی برای چالشهای موجود برود.
3. تقویت تعهد و انگیزه
یکی از نقشهای مهم کوچ، تقویت تعهد و انگیزه فرد است. کوچ با استفاده از روشهای مناسب، به فرد کمک میکند تا بهترین نسخه خود را کشف کند و به دنبال دستیابی به آن حرکت کند. این تعهد و انگیزه، فرد را به دنبال رشد مداوم و پایدار میکشاند و او را از توقف یا رضایت از وضع موجود دور میکند.
بخش سوم: چالشها و راهکارها در فرآیند “از خوب به عالی”
1. مقاومت با تغییر
یکی از چالشهای اصلی در فرآیند “از خوب به عالی”، مقاومت فرد با تغییر است. افراد گاهی به دلیل ترس از ناموفقیت یا عدم آمادگی برای تغییر، از این فرآیند دوری میکنند. برای غلبه بر این چالش، کوچ باید با استفاده از تکنیکهای مناسب، فرد را به دنبال فرصتهایی برای یادگیری و رشد هدایت کند و از او بخواهد که به تدریج به روشهای جدید روی آورد.
2. مدیریت انتظارات
مدیریت انتظارات نیز یکی دیگر از چالشهای این فرآیند است. افراد گاهی انتظارات بیش از حدی از خود یا از فرآیند کوچینگ دارند که میتواند منجر به ناامیدی شود. کوچ باید از ابتدا انتظارات واقعبینانهای برای فرد تنظیم کند و او را به این باور بکشاند که رشد یک فرآیند بلندمدت است که نیازمند تلاش و صبر است.
3. محافظت از پیشرفت
حافظهسازی از پیشرفتها و جلوگیری از بازگشت به روشهای قدیمی، یکی دیگر از چالشهای این فرآیند است. کوچ باید با استفاده از بازخورد مستمر و ارزیابی پیشرفتها، فرد را به حفظ تغییرات ایجاد شده و توسعه مداوم تشویق کند.
پیام نهایی
“از خوب به عالی” در کوچینگ به معنای دستیابی به بالاترین پتانسیل فردی است که شامل یک تحول عمیق و بنیادی در تفکر، رفتار و نتایج است. این فرآیند نیازمند توجه به جزئیات، استفاده از ابزارها و تکنیکهای کوچینگ، و حمایت مستمر کوچ است. کوچینگ، فرد را از محدودیتهای ذهنی و عملی خود فراتر میبرد و او را به دنبال رشد مداوم و پایدار میکشاند.
با این فرآیند، فرد نه تنها به بهبود نسبی خود میپردازد، بلکه به دنبال ایجاد یک زندگی پر از معنی و ارزش میرود. از خوب به عالی ، یک راهنمایی است که فرد را به دنبال کشف استعدادهای نهفته، تقویت نقاط قوت و بهبود نقاط ضعف میکشاند. در نهایت، این فرآیند به فرد کمک میکند تا بهترین نسخه خود را کشف کند و در تمام ابعاد زندگی، به موفقیت دست یابد.
بدون نظر