شوخ طبعی یک عنصر اساسی در ارتباطات انسانی است. شوخ طبعی مناسب در محل کار که نیاز به خودآگاهی قوی و هوش هیجانی دارد، استرس را از بین می برد. از سوی دیگر، طنز بدخواهانه یا ناشیانه بیانگر خصومت است که واکنش های منفی و پیامدهای مخربی را به همراه دارد.

شوخ طبعی بدتر از ساز شکسته است. این فقط گوش ها را آزار نمی دهد. می تواند روح را سوراخ کند 

به عنوان سخنران اصلی توسعه رهبری مکرر و کارشناس فرهنگ محیط کار، به خوبی از نقش شوخ طبعی در ارتباطات انسانی و موفقیت شرکتی آگاه هستم.

خطرات طنز

در  کتاب‌های توسعه رهبری  و پست‌های وبلاگم، من همیشه   از فضیلت‌های طنز به‌عنوان ابزاری که می‌تواند خلاقیت، پیوند و ایجاد رابطه را تسهیل کند، تمجید کرده‌ام. با این حال، مانند هر ساز با کوک دقیق، وقتی بد نواخته شود، طنز می تواند توهین آمیز باشد.

هوش هیجانی و حس شوخ طبعی 

شوخ طبعی ما یک ویژگی جالب انسانی است که به گمان من ارتباط زیادی با هوش هیجانی دارد.

برخی از افراد ممکن است به طور کلی فاقد حس شوخ طبعی باشند، در حالی که برخی دیگر دارای چنین نسخه‌ای از آن هستند که نشان می‌دهد هیچ درک و توجهی نسبت به احساسات اطرافیان خود ندارند.

طنز یک شمشیر دو لبه است. می‌تواند باعث ایجاد رابطه و کاهش استرس شود، اما همچنین می‌تواند باعث ایجاد خشم و عصبانیت و پرخاشگری شود. تأثیری که به دست می‌آورد صرفاً به سطح مهارت/هوش عاطفی و نیات فردی که از آن استفاده می‌کند بستگی دارد.

وقتی طنز بد می شود

برای اینکه طنز به مشاغل آسیب بزند، فلج کند و شغل ها را از بین ببرد، لازم نیست کینه توزی پشت آن باشد. استفاده بی پروا و ناشیانه آن می تواند به اندازه کاربرد مخرب آن آسیب وارد کند.

طنز مخرب

شوخ طبعی که “به زمین می خورد” نمونه ای عالی از این است که چگونه می توان از این ابزار پیچیده ارتباطی برای ایجاد آسیب استفاده کرد.

مسخره کردن همکاران در یک محیط عمومی با افشای اشتباهات و کاستی های آنها، استفاده بدخواهانه از شوخ طبعی است. گاهی اوقات، انتخاب هدف اشتباه برای طنز نیز می تواند ناشی از عدم آگاهی یا عدم حساسیت باشد.

• همانطور که در پست های وبلاگم در مورد نقش شوخ طبعی در رهبری و ارتباطات اشاره کرده ام، هدف شوخ طبعی باید همیشه یک “دشمن” مشترک باشد، مانند ابزار منسوخ شده محل کار، یا خود شخص.
• شوخ طبعی خود تحقیرکننده عموماً بی خطر است. با این حال، در برخی شرایط ممکن است مخاطب را آزار دهد، بنابراین در محیط کاری نیز نیازمند احتیاط است.
• شوخ طبعی خوب در محل کار اغلب دارای یک عنصر توطئه است، کسی که شوخی می کند و مخاطب را محکم در یک طرف سد ضرب المثل قرار می دهد.

هر طنزی که فاقد این عناصر باشد، خطر توهین آمیز شدن و تحریک احساسات، واکنش ها و پیامدهای منفی را در پی دارد.

سایر اهداف  شوخ طبعی مخرب  ممکن است سازمان، رهبری ارشد آن یا مدیر یک فرد باشد. شوخی‌های بیهوده به قیمت این نهادها هرگز منجر به هیچ چیز سازنده‌ای در یک محیط شرکتی نمی‌شود.

تمسخر مشتری یا شکستن سعادتمندانه محدودیت های صحت سیاسی نیز نمونه هایی از شوخ طبعی است که جایی در رهبری تجاری ندارد.

طنز ناشیانه و خطرات آن

همانطور که گفته شد، بدخواهی پیش نیاز طنز توهین آمیز نیست. برخی از شوخی‌ها به این دلیل که شخصی که آنها را می‌سازد از حال و هوای عاطفی، فکری و سیاسی آن لحظه بی‌اطلاع است، بی نتیجه می‌شوند. چیزی که ممکن است خنده یک مخاطب را برانگیزد، ممکن است چیزی بیش از خیره شدن از سوی مخاطب دیگر را برانگیزد.

کمدین‌های حرفه‌ای در هنر به دست آوردن «نبض» مخاطبان و اصلاح جوک‌های آن‌ها بر اساس آن مهارت دارند. چنین توانایی مستلزم هوش هیجانی شدید و خودآگاهی است، به همین دلیل به نظر می رسد که برخی از افراد استعداد طبیعی برای استفاده مؤثر از شوخ طبعی دارند.

در یک محیط شرکتی، طنز ناشیانه همیشه یک خطر است. پیامدهای آن فراتر از لحظه حال است. ممکن است بدون اینکه متوجه شوید به کسی توهین کنید و در نتیجه به کارایی و بهره وری تیم لطمه بزنید.

شوخ طبعی مناسب در محل کار این مفهوم را دارد که «ما با هم هستیم».

شوخ طبعی خوش قلب و مثبت یک هدیه در رهبری تجاری است و  احتمالاً به  رهبران کمک می کند تا ارتباط برقرار کنند و اتحاد تیم را تسهیل کند.

از سوی دیگر، طنز ناشیانه یا بدخواهانه چیزی بیش از یک بیان منفعلانه-تهاجمی از دشمنی نیست. به این ترتیب، جایی در یک محیط تجاری ندارد.