تسهیل کمی و بازار اوراق قرضه

از بین تمام بازارهای جهان که تحت تأثیر سیاست کاهش کمی (QE) قرار دارند، بازارهای اوراق قرضه بیشترین تأثیر را دارند. این به این دلیل است که قوانین سیاست ایجاب می کند که سرمایه گذاری های اولیه که توسط دولت در نتیجه پول ایجاد شده انجام می شود باید در بازارهای اوراق قرضه باشد. در نتیجه بر اساس تغییرات این سیاست، حجم هنگفتی پول وارد بازار اوراق قرضه شده و از آن خارج می شود.

در این مقاله، ما نگاهی دقیق‌تر به تأثیرات تسهیل کمی (QE) و همچنین کاهش کمی (QE) بر بازار اوراق خواهیم داشت .

اثرات تسهیل کمی

تسهیل کمی (QE) اثرات زیادی بر بازار دارد. مهمترین مواردی که بیشترین تأثیر را دارند در این مقاله ذکر شده است.

• افزایش تقاضا:بازارهای اوراق قرضه در سرتاسر جهان و به‌ویژه بازارهای ایالات متحده و اروپا با مستقیم‌ترین تأثیر سیاست‌های تسهیل کمی (QE) که توسط دولت‌ها در سراسر جهان اجرا می‌شود، مواجه هستند. این به این دلیل است که تسهیل کمی (QE)، طبق تعریف، به خرید اوراق قرضه دولتی با پولی اطلاق می شود که به تازگی توسط بانک های مرکزی ایجاد شده است. از این رو، بانک ها در واقع پول جدید ایجاد کرده و آن را به سیستم پمپاژ می کنند. بنابراین، تقاضا برای اوراق قرضه ای که این پول تازه ایجاد شده را جذب می کند، مسلماً افزایش می یابد. به همین دلیل است که از پول تسهیل کمی (QE) فقط برای خرید اوراق قرضه دولتی استفاده می‌شود تا اطمینان حاصل شود که هیچ یک از طرف‌های خصوصی در نتیجه این سیاست دولت سودی نخواهند داشت. بنابراین گفته می‌شود که دولت ایالات متحده برای تامین مالی ۲ میلیارد دلار بدهی روزانه خود راحت‌تر است. 

   

• حباب: وقتی حجم عظیمی از سرمایه‌گذاری به طور قانونی برای یک طبقه دارایی مشخص شده است، قطعاً نوعی ایجاد حباب وجود خواهد داشت. به عنوان مثال، اوراق قرضه دولتی تنها طبقه دارایی است که بانک ها می توانند پول تازه ایجاد شده خود را در آن سرمایه گذاری کنند. از این رو، دولت ها مجبورند اوراق قرضه بیشتری منتشر کنند و بانک ها باید پول بیشتری چاپ کنند تا سیستم کار کند. به این ترتیب، هزینه های تامین مالی واقعی اوراق قرضه پنهان است. این به این دلیل است که وقتی بسیاری از خریداران به دنبال مقدار محدودی از اوراق هستند، بازده اوراق کمتر باقی می‌ماند. به دلیل افزایش رقابت بین سرمایه گذاران، دولت ها می توانند سود کمتری بدهند و همچنان اوراق قرضه خود را بفروشند. 

   

• سفته بازی: سیاست تسهیل کمی (QE) نیز منجر به ایجاد فعالیت های سفته بازانه زیادی در بازار اوراق قرضه شده است. در حالت ایده آل، بازار اوراق قرضه قرار است بر اساس عوامل بنیادی که توسط تغییرات نرخ بهره دیکته می شوند حرکت کند. تغییرات نرخ بهره اندک است و یک شبه تغییر چندانی نمی کند. از این رو، بازارهای اوراق قرضه زمانی به عنوان پناهگاه های امن برای سرمایه گذاری در نظر گرفته می شدند. سرمایه گذاری های بدهی بازده کمتر اما ثابتی را به همراه خواهد داشت. 

با این حال، در گذشته اخیر، بازار اوراق قرضه به تنهایی توسط انتظارات مربوط به سیاست تسهیل کمی (QE) هدایت می‌شود. نرخ‌های بهره به معنای واقعی کلمه عقب افتاده‌اند که در آن تسهیل کمی (QE) در حال اجراست. اکنون، سیاست تسهیل کمی (QE) بسیار غیر قابل پیش بینی است. در نتیجه، بازارهای اوراق قرضه قبل از هر گونه اعلامیه مهمی توسط فدرال رزرو، بانک مرکزی اروپا (ECB) یا هر مرجع دیگری نوسانات شدیدی دارند.

اثرات کاهش کیفیت QE

مانند تسهیل کمی (QE)، کاهش کمّی (QE) نیز تأثیرات زیادی در بازار دارد. برخی از اثرات عمده کاهش کمّی (QE) به شرح زیر است:

• کاهش تقاضا: سیاست کاهش کمی (QE) در مقایسه با کاهش کمی (QE) اثر کاملا معکوس دارد. در حالی که تسهیل کمی (QE) سرمایه گذاران را بر آن داشت تا به دلیل اجبار قانونی، پول بیشتری را در بازارهای اوراق قرضه دولتی وارد کنند، سیاست کاهش کمی (QE) دقیقا برعکس است. با انتشار این خبر مبنی بر اینکه دولت دیگر قصد چاپ پول و سرمایه گذاری در بازار را ندارد، مردم شروع به برداشت سرمایه های خود از بازار اوراق قرضه کرده و از درآمد حاصله برای سرمایه گذاری در بازار دیگری استفاده می کنند. اصول بازار ممکن است بدون تغییر باقی مانده باشد، اما اعلام کاهش کمی (QE) برای ایجاد یک فرورفتگی قابل توجه در بازار کافی است. 

   

• افزایش بازدهی: سیاست تسهیل کمی (QE) به نوعی به هزینه انتشار اوراق قرضه برای دولت کمک می کند. این کار را با ایجاد تقاضای مازاد انجام می دهد که باعث ایجاد رقابت بین سرمایه گذاران می شود. زمانی که سیاست کاهش کمی (QE) اجرا شود، دقیقا برعکس اتفاق می افتد. این بدان معناست که سرمایه گذاران به تعداد زیادی بازارها را ترک می کنند. به این ترتیب، بازدهی اوراق بهادار به طور ناگهانی افزایش می یابد و باعث می شود که قیمت اوراق قرضه به طور تصاعدی افزایش یابد. 

   

• انفجار حباب: بنابراین، سیاست تسهیل کمی (QE) منجر به ایجاد یک حباب می شود در حالی که سیاست کاهش کمی (QE) منجر به ترکیدن همان حباب می شود. ارزش ذاتی اوراق قرضه مثلاً X دلار است. در طول دوره تسهیل کمی (QE)، تقاضای مازاد ارزش را به X+5 دلار افزایش می‌دهد و آن را در آنجا حفظ می‌کند و حباب را تداوم می‌بخشد. هنگامی که کاهش کمّی (QE) اجرا می شود، ارزش به X-5 دلار کاهش می یابد. از این رو، ثبات بازارهای اوراق قرضه به دلیل رونق و رکود ایجاد شده توسط سیاست تسهیل کمی (QE) به خطر می افتد.