خلاصه و بررسی کتاب خلق مدل کسب و کار:الکساندر اوستروالدر
درباره سعیدجوی زاده :
دکتر سعید جوی زاده ایده پرداز، نویسنده، سخنران، مشاور و کارآفرین ایرانی است که بهخاطر کارش در زمینه خلق کسبوکار های جدید شناخته میشود. دکتر سعید جوی زاده کارشناسی ارشد و دکتری خود را خود را در رشته مجموعه علوم جغرافیایی در سال 2018در دانشگاه خوارزمی تهران اخذ کرد و از سال 2018 به مباحث مدیریت و کسب و کار،نوآوری و خلاقیت علاقه مند شد.. او یکی از توسعه دهندگان اصلی سیستم های اطلاعات جغرافیایی در ایران است. در سال 2010، او irancoaching.org را تأسیس کرد و در سال 2022شرکت مشاوره innosight.orgرا تأسیس کرد که به بیش از هزاران نفر ایده های خلاقانه کسب و کار دکتر سعید جوی زاده را استفاده کرده اند.برای ارتباط با دکتر سعید جوی زاده با شماره روبرو تماس بگیرید.09382252774
مصاحبه تحلیلی و جذاب با دکتر سعید جویزاده دربارهی خلاصه و بررسی کتاب «خلق مدل کسبوکار» اثر الکساندر اوستروالدر
🎙️ مصاحبه تحلیلی با دکتر سعید جویزاده
📘 موضوع: تحلیل کتاب «خلق مدل کسبوکار» نوشته الکساندر اوستروالدر
👤 مصاحبهگر:
جناب دکتر جویزاده، ممنون از اینکه دعوت ما را پذیرفتید. برای شروع، لطفاً بفرمایید چه ویژگی خاصی در کتاب «خلق مدل کسبوکار» باعث شد آن را انتخاب و تحلیل کنید؟
👨🏫 دکتر جویزاده:
بنده هم از دعوت شما سپاسگزارم. این کتاب را به دلیل ساختار منسجم، زبان کاربردی و نگاه سیستمی آن به کسبوکار انتخاب کردم. «خلق مدل کسبوکار» برخلاف بسیاری از منابع نظری، ابزاری عملیاتی به خواننده میدهد: «بوم مدل کسبوکار» یا همان Business Model Canvas، که امکان تحلیل، طراحی و بازآفرینی کسبوکار را فراهم میکند.
🔍 نگاهی دقیقتر به بوم مدل کسبوکار
📊 بوم مدل کسبوکار از ۹ جزء کلیدی تشکیل شده است که در کنار هم، چارچوبی یکپارچه برای درک و طراحی مدل کسبوکار ارائه میدهند:
🔢 شماره | 📌 عنصر | ✍️ توضیح |
---|---|---|
1️⃣ | 👥 بخش مشتریان | شناسایی گروههای مختلف مشتری که کسبوکار به آنها خدمت میدهد. |
2️⃣ | 🎁 ارزش پیشنهادی | دلایلی که مشتری به خاطر آنها محصول یا خدمت را انتخاب میکند. |
3️⃣ | 🚚 کانالها | مسیرهایی که ارزش به مشتری منتقل میشود. |
4️⃣ | 🤝 روابط با مشتریان | نوع ارتباطی که با مشتری حفظ میشود. |
5️⃣ | 💰 جریان درآمدی | روشهایی که کسبوکار از آنها درآمد کسب میکند. |
6️⃣ | 🧱 منابع کلیدی | داراییهایی که برای اجرای مدل کسبوکار ضروری هستند. |
7️⃣ | ⚙️ فعالیتهای کلیدی | کارهایی که باید انجام شوند تا ارزش ایجاد شود. |
8️⃣ | 🤝 شرکای کلیدی | همکاران و تامینکنندگان اصلی. |
9️⃣ | 📉 ساختار هزینه | تمام هزینههایی که برای اجرای مدل ایجاد میشود. |
🧠 تحلیل محتوایی کتاب
🔹 نکته قوت اصلی کتاب:
استفاده از تفکر طراحی (Design Thinking) در قالب ابزار بوم کسبوکار. این ابزار بسیار شهودی، تصویری و قابل تعامل است، بهویژه برای جلسات طوفان فکری، برنامهریزی تیمی و ارائه به سرمایهگذاران.
🔹 یکی از دستاوردهای مهم کتاب:
این کتاب کمک میکند تا از تفکر سنتی خطی به سمت تفکر سیستمی و پویا در مدلسازی کسبوکار حرکت کنیم. یعنی کسبوکار دیگر فقط فروش و بازاریابی نیست؛ بلکه مجموعهای از اجزاست که باید با هم در هماهنگی باشند.
⚖️ نقاط قوت و ضعف کتاب از نگاه دکتر جویزاده
✅ نقاط قوت:
- 🎯 کاربردی و ملموس بودن مفاهیم
- 🎨 استفاده از طراحی بصری برای درک بهتر
- 📐 امکان شخصیسازی مدل برای هر نوع کسبوکار
- 🧩 ایجاد چارچوب تحلیلی برای تصمیمگیریهای استراتژیک
❌ نقاط قابل بهبود:
- 📖 عدم پرداخت عمیق به برخی اجزای حیاتی مانند جریانهای درآمدی در صنایع پیچیده
- 🔍 نیاز به مطالعه مکمل برای اجرای دقیق برخی مفاهیم در فضای واقعی کسبوکار
📚 پیشنهاد مطالعه مکمل
برای درک بهتر کاربردهای عملی این مدل، دکتر جویزاده توصیه میکنند:
- 📖 کتاب «طراحی ارزش پیشنهادی» (Value Proposition Design) از همان نویسنده
- 📘 کتاب «تست مامان» – راب فیتز، درباره اعتبارسنجی ایدهها از طریق مصاحبههای مؤثر با مشتریان
💡 جمعبندی و توصیه پایانی
👨⚕️ دکتر جویزاده:
«مطالعهی این کتاب نهتنها برای کارآفرینان ضروریست، بلکه برای هر مدیری که میخواهد مدل ذهنیاش نسبت به کسبوکار را ارتقا دهد. توصیه میکنم هرکسی که در مسیر راهاندازی یا توسعه یک کسبوکار است، ابتدا بوم مدل کسبوکار خود را طراحی کند و سپس بر اساس آن برنامهریزی نماید. این کار دید شفافتری نسبت به ریسکها، منابع و فرصتها ایجاد میکند.»
🎤 مصاحبهگر:
دکتر جویزاده عزیز، از تحلیل پربار، دقیق و انگیزهبخش شما بسیار سپاسگزاریم.
🌟 دکتر جویزاده:
بسیار خوشحالم که فرصتی برای به اشتراکگذاری دیدگاههایم دربارهی این کتاب مهم داشتم. برای شما و همه علاقهمندان به دنیای کسبوکار آرزوی موفقیت دارم. 🌱
خلاصه و بررسی کتاب “خلق مدل کسب و کار” – الکساندر اوستروالدر
نویسنده:
الکساندر اوستروالدر، با همکاری یورن پینتریش، این کتاب را نوشته است. اوستروالدر یک تحلیلگر برجسته در زمینه مدیریت و طراحی مدلهای کسب و کار است و با استفاده از رویکرد دیداری، به شرح مفاهیم پیچیده کسب و کار پرداخته است.
موضوع اصلی کتاب:
کتاب “خلق مدل کسب و کار” (Business Model Generation) به بررسی و تحلیل مدلهای کسب و کار میپردازد و روشهایی را برای طراحی، ارزیابی و بهبود این مدلها ارائه میدهد. این کتاب به عنوان یک ابزار عملی برای کارآفرینان، مدیران و متخصصان کسب و کار مورد استقبال قرار گرفته است.
از جمله ویژگیهای برجسته این کتاب، استفاده از کانواس مدل کسب و کار (Business Model Canvas) است که یک ابزار دیداری برای تحلیل و طراحی مدلهای کسب و کار است.
ساختار کتاب:
کتاب به سه بخش اصلی تقسیم شده است:
- مدلهای کسب و کار:
- در این بخش، مفهوم مدل کسب و کار تعریف شده و نحوه کارکرد آن در سازمانها و کسبکارها توضیح داده میشود.
- معرفی کانواس مدل کسب و کار که شامل 9 عناصر اصلی است:
- ارزشهای ارائهشده (Value Proposition)
- مشتریان هدف (Customer Segments)
- روابط مشتری (Customer Relationships)
- کانالهای توزیع (Channels)
- منابع مهم (Key Resources)
- فعالیتهای مهم (Key Activities)
- شرکای کلیدی (Key Partners)
- ساختار هزینهها (Cost Structure)
- منابع درآمد (Revenue Streams)
9 عناصر کانواس مدل کسب و کار (Business Model Canvas):
در این بخش، به توضیح دقیق هر یک از 9 عنصر کانواس مدل کسب و کار خواهیم پرداخت. این عناصر، ستونهای اصلی هر مدل کسب و کار هستند و برای طراحی و تحلیل آن نقش کلیدی دارند.
1. ارزشهای ارائهشده (Value Proposition):
- تعریف: ارزشهای ارائهشده شامل محصولات و خدماتی است که شما به مشتریان ارائه میدهید و باعث میشوند مشتریان انتخاب شما را انجام دهند.
- سوالات کلیدی:
- چه نیازی را برآورده میکنیم؟
- چه مشکلاتی را حل میکنیم؟
- چه ارزشی به مشتریان ارائه میدهیم؟
- مثال: یک شرکت فناوری ممکن است ارزش خود را در سرعت، امنیت و قابلیت دسترسی به دادهها تعریف کند.
2. مشتریان هدف (Customer Segments):
- تعریف: مشتریان هدف گروههای مختلفی هستند که شما به آنها خدمات یا محصولات خود را فروش میکنید.
- سوالات کلیدی:
- چه نوع مشتریانی داریم؟
- چه مشتریانی بیشترین ارزش را برای ما ایجاد میکنند؟
- چه مشتریانی بیشترین نیاز را دارند؟
- مثال: یک شرکت تجهیزات ورزشی ممکن است 3 گروه مشتری داشته باشد: ورزشکاران حرفهای، ورزشکاران amatuer و افراد علاقهمند به سلامت.
3. روابط مشتری (Customer Relationships):
- تعریف: نحوه تعامل شما با مشتریان و نوع روابطی که با آنها برقرار میکنید.
- سوالات کلیدی:
- چگونه با مشتریان ارتباط برقرار میکنیم؟
- چه نوع رابطهای میخواهیم با مشتریان برقرار کنیم؟ (شخصی، خودکار، حضوری، غیرحضوری)
- چگونه وفاداری مشتریان را افزایش میدهیم؟
- مثال: یک شرکت ابری ممکن است از روشهای خودکار مثل پشتیبانی AI برای ارتباط با مشتریان استفاده کند، در حالی که یک کافه محلی ممکن است از روشهای شخصی استفاده کند.
4. کانالهای توزیع (Channels):
- تعریف: کانالهای توزیع طریقهای است که محصولات و خدمات شما به مشتریان هدف رسیده و ارتباط با آنها برقرار میشود.
- سوالات کلیدی:
- چه کانالهایی برای فروش و توزیع محصولات استفاده میکنیم؟
- چه کانالهایی برای ارتباط با مشتریان مناسب است؟
- چگونه کانالهایمان را بهبود میدهیم؟
- مثال: یک شرکت ممکن است از کانالهایی مثل وبسایت، فروشگاههای فیزیکی، شبکههای اجتماعی و تبلیغات دیجیتال استفاده کند.
5. منابع مهم (Key Resources):
- تعریف: منابع مهم شامل زیرساختها، انسانها، تجهیزات، دانش و فناوری است که برای اجرای مدل کسب و کار لازم است.
- سوالات کلیدی:
- چه منابعی برای ارائه ارزش لازم است؟
- چه منابعی برای حفظ روابط با مشتریان لازم است؟
- چه منابعی برای توزیع محصولات لازم است؟
- مثال: یک شرکت نرمافزاری ممکن است از منابعی مثل برنامهنویسان، سرورها و دادههای بزرگ (Big Data) استفاده کند.
6. فعالیتهای مهم (Key Activities):
- تعریف: فعالیتهای مهم عملیاتی هستند که برای اجرای مدل کسب و کار لازم است.
- سوالات کلیدی:
- چه فعالیتهایی باید انجام دهیم تا ارزش خلق شود؟
- چه فعالیتهایی برای مدیریت کانالها ضروری است؟
- چه فعالیتهایی برای حفظ روابط با مشتریان لازم است؟
- مثال: یک شرکت تولیدی ممکن است فعالیتهای تولید، کنترل کیفیت و توزیع را به عنوان فعالیتهای مهم تعریف کند.
7. شرکای کلیدی (Key Partners):
- تعریف: شرکای کلیدی شامل شرکتها، سازمانها یا افرادی هستند که با آنها همکاری میکنید تا مدل کسب و کار خود را اجرا کنید.
- سوالات کلیدی:
- چه شرکایی برای ارائه ارزش لازم است؟
- چه شرکایی برای مدیریت کانالها ضروری است؟
- چه شرکایی برای بهبود منابع و فعالیتها لازم است؟
- مثال: یک شرکت تجاری الکترونیک ممکن است با تأمینکنندگان، شرکتهای لوژیستیک و بانکها همکاری داشته باشد.
8. ساختار هزینهها (Cost Structure):
- تعریف: ساختار هزینهها شامل تمام هزینههای ثابت و متغیری است که برای اجرای مدل کسب و کار لازم است.
- سوالات کلیدی:
- چه هزینههایی برای اجرای مدل کسب و کار وجود دارد؟
- چه هزینههایی برای حفظ منابع و فعالیتها لازم است؟
- چه هزینههایی برای مدیریت کانالها و روابط با مشتریان وجود دارد؟
- مثال: یک شرکت نرمافزاری ممکن است هزینههایی مثل حقوق کارکنان، هزینه سرورها و هزینه توسعه نرمافزار را داشته باشد.
9. منابع درآمد (Revenue Streams):
- تعریف: منابع درآمد شامل روشهای مختلفی است که شما از آنها درآمد تولید میکنید.
- سوالات کلیدی:
- چه منابع درآمدی داریم؟
- چه محصولات یا خدماتی بیشترین درآمد را تولید میکنند؟
- چه روشهایی برای افزایش درآمد وجود دارد؟
- مثال: یک شرکت ممکن است از فروش محصولات مستقیم، اشتراکهای دورهای، تبلیغات و خدمات اضافی درآمد تولید کند.
این 9 عنصر کانواس مدل کسب و کار، یک چارچوب کامل برای تحلیل و طراحی مدل کسب و کار ارائه میدهند. با استفاده از این عناصر، میتوانید مدل کسب و کار خود را به صورت سیستماتیک و دقیق طراحی و بهبود بخشید. هر عنصر به تنهایی مهم نیست؛ بلکه تعامل بین این عناصر، موفقیت مدل کسب و کار را تضمین میکند.
- طراحی مدل کسب و کار:
- این بخش به بررسی روشهای مختلف طراحی مدلهای کسب و کار میپردازد.
- معرفی ابزارهایی مانند سیاستهای اکوسیستم کسب و کار و طرحهای نوآورانه برای بهبود مدل کسب و کار.
- اجرای مدل کسب و کار:
- در این بخش، راهکارهایی برای اجرای موفق مدل کسب و کار ارائه شده است.
- تأکید بر اهمیت انعطافپذیری، نوآوری و تطبیق مدل کسب و کار با تغییرات محیطی.
ویژگیهای برجسته کتاب:
- دیداری بودن:
- کتاب با استفاده از نمودارها، جدولها و تصاویر، مفاهیم پیچیده را به صورت ساده و قابل فهم ارائه میدهد.
- کاربردی بودن:
- این کتاب یک ابزار عملی برای کارآفرینان و مدیران است که میتوانند از آن برای تحلیل و بهبود مدل کسب و کار خود استفاده کنند.
- نوآوری:
- تأکید بر نوآوری و تفکر خلاقانه در طراحی مدل کسب و کار.
- پویایی:
- تأکید بر اهمیت تطبیق مدل کسب و کار با تغییرات محیطی و نیازهای مشتریان.
نقد و بررسی:
نقاط قوت:
- ابزار عملی: کانواس مدل کسب و کار یک ابزار قدرتمند برای تحلیل و طراحی مدلهای کسب و کار است.
- دیداری و قابل فهم: استفاده از نمودارها و تصاویر کمک میکند تا مفاهیم پیچیده به راحتی درک شوند.
- برنامهریزی استراتژیک: کتاب به برنامهریزی استراتژیک و طراحی مدلهای کسب و کار کمک میکند.
نقاط ضعف:
- سطحی بودن در برخی موارد: بعضی از مفاهیم به طور عمیق توضیح داده نمیشوند و فقط به صورت خلاصه ارائه میشوند.
- عدم توجه به جزئیات اجرایی: کتاب بیشتر به طراحی مدل کسب و کار تمرکز دارد و در مورد چگونگی اجرای دقیق مدل کمتر توضیح میدهد.
نتیجهگیری:
کتاب “خلق مدل کسب و کار” یک منبع بسیار مفید برای کارآفرینان، مدیران و تمامی کسانی است که به دنبال طراحی، تحلیل و بهبود مدل کسب و کار خود هستند. استفاده از کانواس مدل کسب و کار و رویکرد دیداری این کتاب، آن را به یک ابزار قدرتمند تبدیل کرده است. با این حال، برای اجرای موفق مدل کسب و کار، نیاز به تکمیل این مفاهیم با تجربه و دانش عملی است.
این کتاب را میتوان به عنوان یک مرکز تحقیقاتی برای توسعه مفاهیم کسب و کار توصیه کرد.
کتاب خلق مدل کسب و کار :
یک نکته مهم :
ترسیم یک مدل کسب و کار موجود یک چیز است، طراحی یک مدل کسب و کار جدید و نوآورانه چیز دیگری است.
دیدگاه الکساندر استروالدر
الکساندر اوستروالدر نظریهپرداز، نویسنده، سخنران، مشاور و کارآفرین سوئیسی است که بهخاطر کارش در زمینه مدلسازی کسبوکار شناخته میشود. اوستروالدر کارشناسی ارشد خود را در رشته علوم سیاسی در سال 2000 در دانشگاه لوزان اخذ کرد و در سال 2004 نیز دکترای خود را در رشته سیستم های اطلاعات مدیریت دریافت کرد. او یکی از توسعه دهندگان بوم مدل کسب و کار است. در سال 2006، او BusinessModelDesign.com را تأسیس کرد و در سال 2010 شرکت مشاوره Strategyzer را تأسیس کرد که به بیش از 5 میلیون نفر بوم مدل کسب و کار Osterwalder را ارائه کرده است.
دیدگاه ایو پیگنور
ایو پیگنور یک دانشمند کامپیوتر بلژیکی و استاد سیستم های اطلاعات مدیریت در دانشگاه لوزان از سال 1984 است. بوم نقاشی او توسط شرکت های متعددی از جمله P&G، آمازون، لاکهید مارتین و تسلا استفاده شده است. پیگنور مجموعهای از کتابها و مقالات را از دهه 1980 تالیف و با همکاری هم تالیف کرد . پیگنور و اوستروالدر هر دو جزو 50 متفکر تاثیرگذار مدیریت در جهان هستند.
تفکر کنید!!
مدل کسب و کار سازمان شما در دو،پنج یا ده سال اینده چگونه خواهد بود؟
آیا شما در ردیف بازیگران اصلی کسب و کار خواهید بود؟
آیا مشتریان در بین رقبای دیگر شما را انتخاب خواهند کرد؟
جایگاه فعلی کسب و کار شما چگونه است ؟
آیا از نوآوری فرار می کنید و همچنان به دنبال روش های سنتی و از رده خارج هستید؟
و…
یک نکته بسیار مهم :
“یک کسب و کار رقابتی که در محیط امروز معنا پیدا می کند، ممکن است فردا منسوخ یا از بین برود… البته ما نمی توانیم از آینده مطمئن باشیم…چون آینده امتداد گذشته نیست…با این حال، می توانیم تعدادی فرضیه یا سناریو در مورد آینده ایجاد کنیم تا به عنوان دستورالعملی برای طراحی کسب و کار فردا عمل کنیم. و این چیزی نیست جز مدل های نوآورانه کسب و کار .”
مقدمه
برای بسیاری از مدیران، تولید مدل کسب و کار یک فعالیت دشوار اما ضروری است که در موارد نادر باید تحمل کرد. معمولاً تنها زمانی که مدلهای کسبوکار تولید میشوند، زمانی است که کسبوکار شروع میشود، زمانی که تغییرات قابل توجهی پیشبینی میشود (یعنی فروش برخی از زیرمجموعههای کسبوکار)، یا زمانی که نیاز به تامین مالی مجدد است. این مدلها با استفاده از صفحهگستردههای عظیم با چندین فرضیه مستند ضعیف ایجاد شدند. آنها اغلب دیدگاهی جامع از کسبوکار ارائه نمیکردند و عمدتاً بر اعداد خاص یک جنبه از تجارت تمرکز میکردند.
Business Model Generation که توسط تیمی متشکل از 470 متخصص نوشته و با آن همکاری شده است، رویکرد جدیدی به فعالیت مدلسازی کسبوکار دارد. این کتاب استفاده از «بوم مدل کسبوکار» را پیشنهاد میکند که دیدی ساده اما جامع از یک کسبوکار و زنجیره ارزش آن ارائه میکند. این الگوی بوم مدل کسبوکار از خواننده میخواهد تمام جنبههای همه حوزههای زیر را در نظر بگیرد:
- فعالیت های کلیدی (KA)
- شرکای کلیدی (KP)
- منابع کلیدی (KR)
- ساختار هزینه (CS)
- روابط با مشتری (CR)
- بخش های مشتری (CS)
- ارزش پیشنهادی (VP)
- کانال ها (CH)
- جریانهای درآمد (RS)
مجموعه ای از ستون های مشترک BMC برای تیم شما وجود دارد که به همان ساختار، چارچوب یکسان فکر کند. بیایید با آنها آشنا شویم:
- بخش های مشتری – مشتریان مهمترین بخش مدل شما هستند. بازارها و بخش های مختلف به رویکردهای منحصر به فردی نیاز دارند. در اولین مرحله از بوم، هدف ما این است که فکر کنیم: چگونه مجموعه مشتریان بالقوه خود را تعریف کنم؟ ویژگی های مشترک آنها چیست؟جهان بینی مشتری های شما چیست؟
- کانال ها – چگونه با مشتریان بالقوه خود ارتباط برقرار کرده و محصولات خود را توزیع خواهیم کرد؟ آیا فروشندگان، فروشگاه های فیزیکی خواهیم داشت یا منحصراً از طریق اینترنت فروش خواهیم داشت؟ درک کنید که مشتریان بالقوه شما کجا هستند و مشخص کنید که از کدام کانال ها برای دسترسی به آنها استفاده می شود.
- ارتباط با مشتریان – چگونه می توانید به طور موثر با بخش های مختلف مشتریان روبرو شوید؟ آیا تاکتیکهای ارتباطی منحصربهفردی برای هر بخش وجود دارد یا رابطه ما مشابه همه مشتریان خواهد بود؟ در اینجا شما باید برنامه ای را ایجاد کنید که چگونه رابطه با مشتریان خود را زنده نگه دارید.یادتان باشد که رییس شرکت شما کسی نیست جز آقای مشتری!!
- ارزش پیشنهادی – اینها “بسته های سود” هستند، پیامی که مشتریان را به خرید و تمایل به خرید از شرکت شما سوق می دهد. پیشنهاد ارزشی که کار می کند باید با نیازهای بخش های مشتریان خود هماهنگی کامل داشته باشد و همچنین خود را از سایر راه حل های موجود در بازار متمایز کند.به عبارت دیگر ارزش پیشنهادی کالا یا خدماتی منحصر به فرد است که مشتریان از بین رقبا شما را انتخاب می کنند.ارزش پیشنهادی همان ساخت جادو در دنیای کسب و کار است.
- جریان های درآمدی – پول شرکت شما از کجا می آید؟ چگونه از دست مشتری شما خارج می شود و به دست شما می رسد؟ آیا یک یا چند راه برای بدست آوردن ارزش تولید شده توسط این مشتریان وجود دارد؟ هر منبع یا جریان درآمدی به مکانیزم قیمت گذاری متفاوتی نیاز دارد. از این جلسه برای مستندسازی بهترین شانس خود برای دریافت هزینه برای خدمات خود استفاده کنید.
- منابع کلیدی – مواد خام محصول یا خدمات شما می تواند اشکال مختلفی داشته باشد. بسته به کسب و کار شما می تواند مالی، فکری یا فیزیکی باشد. نکته مهم این است که بدانید برای ارائه ارزش پیشنهادی خود به مشتری از قبل به چه چیزهایی نیاز دارید.
- فعالیت های کلیدی – شرکت شما باید چه مهارت هایی برای تولید محصول شما داشته باشد؟ تیم شما باید چه فعالیتهای اصلی را برای برآورده کردن خواستههای مشتری انجام دهد؟ به عنوان مثال، در گوگل، یک فعالیت اصلی همیشه سرمایه گذاری روی الگوریتم های جستجوی خود است تا کاربران همیشه هنگام استفاده از موتور جستجوی خود پاسخ های خوبی داشته باشند.
- شرکای کلیدی – هر کسب و کاری وارد یک اکوسیستم می شود و یافتن شراکت های کلیدی می تواند راز رشد سریع تر کسب و کار شما یا حتی کاهش هزینه ها باشد. کدام شرکت ها می توانند به مدل کسب و کار شما کمک کنند تا رقابتی تر یا سریع تر رشد کند؟داشتن شرکای کلیدی خوب ریسک شما را کم می کند.
- هزینه ها – هر کسب و کاری ساختار هزینه ای دارد. در اینجا مهم است که مشخص کنید چقدر برای خدمات رسانی به مشتریان هزینه می شود و چگونه این هزینه ها، ثابت و متغیر، هنگام فعالیت شرکت شما کار می کنند. درک هزینه ها برای اطمینان از سودآوری و مقیاس پذیری کسب و کار شما ضروری است.در این جا باید یاد بگیرید که چگونه هزینه های خود را کاهش دهید و بر سود خود اضافه کنید.
سپس این کتاب الگوها و تکنیکهای رایج برای تولید سریع بومهای موردی تجاری مفید را پوشش میدهد. بوم هایی که حاوی اطلاعات کافی برای مفید بودن توسط مدیریت هستند. در نهایت، این کتاب به استفاده از این بوم ها در تصمیم گیری های استراتژیک و استفاده از آنها به عنوان فرآیندی برای برنامه ریزی استراتژیک مداوم می پردازد. این ایده از فرآیندی برای ارزیابی مستمر استراتژی، یکی از مواردی است که هر چه سرعت تغییرات کسب و کار سریعتر و سریعتر می شود، اهمیت بیشتری پیدا می کند.
« تولید مدل کسبوکار» راهنمای مدلهای تجاری بسیار تأثیرگذار است. این بوم توسط 470 تمرینکننده از 45 کشور خلق شده است. این کتاب شامل تکنیک های نوآوری عملی است که توسط مشاوران و شرکت های پیشرو در سراسر جهان استفاده می شود. در حال حاضر توسط P&G، آمازون و تسلا برای بهبود کارایی کسب و کار استفاده می شود. این کتاب دارای طراحی بسیار بصری و 4 رنگ است که ایده ها و ابزارهای استراتژیک قدرتمند را ساده می کند.
یک نکته بسیار مهم :
قبل از شروع مدلسازی کسبوکارتان ، نویسنده کتاب توصیه میکند که از قبل آماده شوید و روی مشکل یا فرصتی که در دست دارید متمرکز بمانید. همچنین توصیه می شود بصری فکر کنید.تصویر بزرگتر را ببینید.آینده را لمس کنید.چیزهایی را ببینید که دیگران نمی توانند ببینند.ثبت ایده ها در خط تیره ها، نمودارها و نمادها انتزاع را تعریف می کند و به ما کمک می کند تا بهتر ارتباط برقرار کنیم و از جزئیات عملیاتی خلاص شویم.استفاده از یادداشتهای post-it برای طراحی مشترک پروژه بسیار مهم است
بلوک های ساختمان مدل کسب و کار
یک مدل کسب و کار منطقی را توصیف می کند که چگونه یک سازمان ارزش ایجاد می کند، ارائه می دهد و به دست می آورد.
– الکساندر استروالدر
پایه و اساس مدل های کسب و کار باید همیشه همان چیزی باشد که نویسندگان آن را بوم مدل کسب و کار می نامند. این بوم باید یک اعلان بصری برای شرکت کنندگان فراهم کند تا روی معیارهای مهم تمرکز کنند. هدف یک بوم مدل کسب و کار این است که بحث را بر تفکر استراتژیک متمرکز کند تا اینکه حواسش به جزئیات عملیاتی کوچک منحرف شود. بلوک های ساختمانی که این بوم را تشکیل می دهند آن را پویا می کنند. این بدان معناست که برخی از گزینهها در بخشهای خاص محدودیتهایی را بر بخشهای دیگر اعمال میکنند یا آنها را تقویت میکنند.
نویسندگان نه بلوک ساختمانی مختلف را ارائه می دهند که هر کسب و کاری باید در بوم مدل کسب و کار خود بگنجاند:
- شرکای کلیدی – شما می توانید به سادگی با همکاری با سایر مشاغل شروع به کنترل سهم بیشتری از بازار کنید. این همکاری می تواند به یک محصول برتر و پیوندهای تامین کننده بهتر منجر شود.
- فعالیت های کلیدی – شرکت شما فعالیت های کلیدی خود را خواهد داشت که منجر به سود می شود.
- ارزش پیشنهادی – اینها گروهی از مزایا هستند که مشتریان را تشویق می کند تا با شما نسبت به رقبای شما کار کنند. شما می توانید این دسته بندی را با نوآوری محصولات جدید یا بهینه سازی آنها برای مطابقت با نیازهای مشتری بهبود بخشید.
- روابط با مشتری: صنایع مختلف و مشتریان به انواع مختلفی از کمک نیاز دارند.
- بخش های مشتری – سعی کنید گروه های خاصی از مشتریان را هدف قرار دهید تا در چند زمینه کلیدی مزیت رقابتی به دست آورید. این گروه ها را بخش های مشتری می نامند.
- منابع کلیدی – از این منابع می توان برای به دست آوردن مزیت رقابتی استفاده کرد. این شامل استعداد یا زمین برتر است.
- کانال ها – شما باید کانال های ارتباطی غیر از تبلیغات ایجاد کنید. هر محصولی باید قابل بررسی باشد.
- ساختار هزینه – ساختار هزینه شما ساختار کسب و کار شما را تعیین می کند. این به این دلیل است که ساختار هزینه شما محدودیت هایی را برای سایر بخش های کسب و کار ایجاد می کند.
- جریان های درآمد – نویسندگان جریان های درآمد را به عنوان شریان های مدل کسب و کار توصیف می کنند. این به این دلیل است که آنها درآمد کسب می کنند اما محدودیت های خاصی را بر عملیات تحمیل می کنند.
یک نکته بسیار مهم :
در شرایط امروزی تجارت، بهتر است فرض کنیم که بیشتر مدل های کسب و کار، حتی مدل های موفق، عمر کوتاهی خواهند داشت.راز برنده شدن در دور انداختن مدل های قدیمی و گرایش به کارهای نوآورانه و تازه است.
الگوهای مدل کسب و کار
در حین بررسی بلوک های سازنده مدل کسب و کار و مدلی که آنها ایجاد می کنند، احتمالاً متوجه الگوها خواهید شد. الگوهایی منحصر به فرد برای کسب و کار شما وجود خواهد داشت، اما پنج الگو نیز وجود دارد که در همه بخش های تجاری بسیار رایج است. نویسندگان استدلال می کنند که درک این الگوها به شما در درک هم افزایی و مبادلات مرتبط با بلوک های ساختمانی خاص کمک می کند.
مدلهای جدا نشده
اینجاست که یک سازمان سه جنبه را به هویت های گسسته خود تقسیم می کند. این در مشاغلی که در واقع چندین خدمات مختلف را ارائه می دهند، رایج است، مانند شرکت های تلفنی که پهنای باند را نیز ارائه می دهند. جداسازی این خدمات از تصمیم گیری در یک حوزه که منجر به محدودیت برای سایر حوزه ها می شود جلوگیری می کند. نویسندگان نمونه ای از بانکداری را برای توضیح اهمیت جداسازی خدمات ارائه می دهند:
- این بانک به طور همزمان به مشتریان ثروتمند مشاوره می دهد و ابزارهای مالی را می فروشد. اولی یک تجارت طولانی مدت است.
- این بانک می خواهد ابزارهای مالی خود را برای کسب درآمد بیشتر به بانک های رقیب بفروشد. اما، این می تواند به موقعیت رقابتی آنها آسیب برساند.
- درگیری بین بخش مشاوره و بخش محصول وجود دارد. اولی بهترین توصیه را ارائه می کرد در حالی که دومی می خواهد تا حد امکان محصول خود را بفروشد.
- بنابراین، برای کارآمد ماندن در هر دو شاخه کسب و کار، جداسازی مورد نیاز است.
دنباله طویل
هدف کسبوکارهای دنباله طویل، تنوع بخشیدن به محصولات خود به جای تمرکز بر یک محصول پرفروش است. از آنجایی که این محصولات خاص احتمالاً محبوبیت خود را کاهش می دهند، انتخاب طیف گسترده ای از محصولات بسیار مهم است. مدلهای دنباله طویل مانند این میتوانند موثر باشند اما به این ویژگیهای کلیدی نیاز دارند:
- عملکرد کارآمد
- هزینه موجودی کم
- دسترسی یا کنترل یک پلت فرم بازار انبوه
صنعتی که اغلب رویکرد دنباله طویل را نادیده می گیرد، انتشار کتاب است. این بخش به طور سنتی تنها بر روی ویرایش، بازاریابی، طراحی و چاپ کتاب تمرکز می کند. آنها فقط می توانستند این خدمات را به تعداد محدودی از نویسندگان ارائه دهند، بنابراین زمان و هزینه زیادی را صرف نمایش کتاب ها کردند. نویسندگان نمونه ای از Lulu.com را برای به چالش کشیدن این رویکرد سنتی ارائه می دهند. آنها می خواستند به تعداد زیادی از نویسندگانی که ممکن است فرصتی با ناشران دیگر کتاب نداشته اند، خدمت کنند. آنها به جای صرف منابع خود برای نمایش، آن را روی پلتفرمی خرج کردند که به نویسندگان این امکان را می داد که اساساً تمام کارهای انتشاراتی را خودشان انجام دهند. بنابراین، Lulu.com نگران یافتن سوزن در انبار کاه های پرفروش نیست. آنها اقتصاد مقیاسی دارند که به موجب آن نویسنده های زیادی دارند که موفقیت آنها تضمین می شود. لولو
پلتفرم چند وجهی
همانطور که توضیح داده شد، Lulu.com نمونه ای از یک پلت فرم چند وجهی است که با مدل دنباله طویل ترکیب شده است. پلتفرم چند وجهی جایی است که دو طرف گرد هم می آیند تا با عرضه و تقاضا در یک پلت فرم مقابله کنند. نمونه رایج این بازار است. یکی از محدودیت های یک پلت فرم چند وجهی این است که موفقیت به طرف های دیگر متکی است. به عنوان مثال، کنسول های بازی ویدئویی تنها در صورتی به فروش می رسند که بازی های با کیفیتی داشته باشند. اما ناشران بازی های ویدیویی تنها در صورتی می خواهند که یک بازی برای آن کنسول طراحی کنند که کاربران زیادی آن را خریداری کنند.
برای غلبه بر این مشکلات، نینتندو به طور کامل رویکرد خود را تغییر داد. آنها توسعه سیستم های گران قیمت با گرافیک عالی را متوقف کردند و هدفشان برآورده کردن نیازهای بازیکنان معمولی بود. بهترین مثال در این مورد Nintendo Wii و سخت افزار واکنش حرکتی آن است. اگرچه گرافیک پایه بود، کنسول اجازه حرکت در دنیای واقعی را می داد. ارزانتر کردن کنسولشان همچنین به آنها این امکان را میداد که حق امتیاز را از استودیوهای بازی دریافت کنند. این نمونه ای از استفاده از یک پلت فرم چند وجهی است.
گوگل با ترکیب مدل رایگان، که در ادامه در مورد آن صحبت خواهیم کرد، با پلتفرم چند وجهی، یک رویکرد جایگزین ارائه می دهد. گوگل به کاربران اجازه می دهد تا به صورت نامحدود جستجوهای رایگان انجام دهند. سپس، آنها پول در می آورند زیرا فعالیت های کاربر زیادی را تولید می کنند. این فعالیت تبلیغکنندگان را به مشارکت دعوت میکند، به این معنی که Google میتواند به راحتی جستجوهای کاربر را رایگان کند.
رایگان
همانطور که در مورد آن صحبت شد، مزیت مدل های کسب و کار رایگان این است که می توانید پایگاه های کاربری بزرگ ایجاد کنید. این محصولات رایگان با پرداخت یارانه طرف های دیگر برای دسترسی به این پایگاه بزرگ کاربر، یارانه می گیرند. یک جایگزین برای این ساختار هزینه، ساختاری است که گاهی اوقات به عنوان فریمیوم توصیف می شود. یک شرکت ممکن است انتخاب کند که از طریق یک نسخه رایگان از یک سرویس به مخاطبان گسترده ای ارائه دهد و سپس به کاربران اجازه دهد تا برای دریافت یک سرویس ممتاز هزینه پرداخت کنند. این گروه کوچک از افراد که مایل به پرداخت هزینه برای ویژگی های اضافی هستند، می توانند به کاربران رایگان یارانه پرداخت کنند.
طعمه و قلاب
یکی دیگر از الگوهای مدل کسب و کار طعمه و قلاب نام دارد. این مدل از قیمت اولیه ارزانی استفاده می کند که سپس درآمدزایی ثابتی را در طول زمان برای شما فراهم می کند. نویسندگان از نمونه تیغ های یکبار مصرف ژیلت استفاده می کنند. تیغ اول در واقع با ضرر جزئی فروخته می شود اما این امر مشتریان را ترغیب می کند تا به خرید تیغ هایی که حاشیه بالایی دارند ادامه دهند. این حاشیهها به اندازهای بالا ساخته میشوند که زیان اولیه را به حساب میآورند و علاوه بر آن سود را نیز فراهم میکنند.
باز کن
نویسندگان همچنین الگوی مدل کسب و کار باز را ترسیم می کنند. رویکرد باز شامل همکاری آشکار با سازمانهای دیگر است. برای مثال، ممکن است از جمع سپاری استفاده کنید یا با تیم کوچکی از متخصصان ارتباط برقرار کنید. نویسندگان نمونه ای از Procter & Gamble را ارائه می دهند. آنها مبالغ قابل توجهی را برای اتصال تیم های تحقیق و توسعه داخلی خود با گروه های همکاری خارجی صرف می کنند. این گروه ها متشکل از محققان شخص ثالث، کارآفرینان فناوری و کارمندان بازنشسته خود بودند.
چند مدل کسب و کار ( نمونه کارها )
الگوی نهایی مدل کسبوکار که ظاهر میشود، اتخاذ بسیاری یا همه مدلهای کسبوکار گفته شده است. مشاغل مختلف در صنایع مختلف کار خواهند کرد. بنابراین، اگر چندین بازار مختلف دارید، رویکرد چند مدل کسب و کار ممکن است برای شما بهترین کار را داشته باشد. نویسندگان از نمونه گروه سواچ استفاده می کنند. این سازنده ساعت سوئیسی قبلاً به دلیل تولید ساعت های لوکس شهرت داشت. زمانی که ژاپنی ها شروع به ساخت ساعت هایی با قیمت مقرون به صرفه کردند، آنها مجبور شدند به بازارهای دیگر بروند. بنابراین، سواچ اکنون ساعت های لوکسی را ارائه می دهد که از یک مدل تجاری استفاده می کنند و آنها از مدل تجاری دیگری برای عرضه ساعت های ارزان قیمت خود استفاده می کنند.
توسعه مدل های کسب و کار جدید
انتخاب مدل کسب و کار که برای شما بهترین است به توانایی شما در ارزیابی تکیه می کند. شما باید با قرار دادن خود به جای مشتریان بالقوه شروع کنید. انجام این کار بسیار مهم تر از تحقیقات مشتری است که کسب و کارها میلیون ها دلار را صرف آن می کنند. توجه به دیدگاه مشتری در مرحله طراحی محصول و مدل کسب و کار ضروری است. نمونه ای از شرکتی که به طور موثر این کار را انجام داده است اپل است. آی پاد به این دلیل ایجاد شد که اپل متوجه شد مشتریان به دنبال راهی کم اصطکاک برای به دست آوردن تمام موسیقی مورد نظر خود هستند. تحقیقات بازار ممکن است پخش کنندههای رسانه دیجیتال را به عنوان محبوبتر برجسته کرده باشد، اما به آنها کمکی نمیکند تا پتانسیل موسیقی دیجیتال قابل دانلود را درک کنند.
نویسندگان با نقشه همدلی خود جایگزینی برای تحقیقات بازار ارائه می دهند. این نقشه به تیم تجاری شما نیاز دارد که به صورت بصری یک صلیب بزرگ روی نمودار ترسیم کند که صفحه را به چهار بخش جدا می کند. قسمت پایین باید شامل آنچه مشتریان می گویند و انجام می دهند باشد. سمت راست باید شامل چیزهایی باشد که مشتری از محیط، دوستان و بازار به دست می آورد. بالا باید شامل آنچه فکر می کنید مشتریان بالقوه شما واقعاً فکر می کنند و احساس می کنند. در نهایت، سمت چپ باید شامل چیزی باشد که مشتریان بالقوه شما احتمالاً از همتایان، مافوق ها و تأثیرگذاران خود می شنوند. هر بخش همچنین باید در چارچوب آنچه نویسندگان آن را نقاط درد و دستاوردهای مورد نظر می نامند در نظر گرفته شود. نقطه درد احتمال انتخاب محصول شما را کاهش می دهد در حالی که سود مورد نظر برعکس است.
بیایید بیشتر با نقشه همدلی آشنا شویم:
یکی از آنها نقشه همدلی است: نقشه همدلی ابزاری بصری برای توصیف مشخصات یک فرد یا گروهی از افراد است.
نقشه همدلی به شما این امکان را میدهد تا توصیفی ثابت از مشتریان خود بسازید و اشتراکگذاری آن را با دیگران آسان کنید. این شامل اطلاعات زیر است:
- نام؛
- سن؛
- او چه فکر و احساسی دارد؟
- او چه می بیند؟
- او چه می شنود؟
- او چه می گوید و چه می کند؟
- درد آنها چیست؟
- نیازهای آنها چیست؟
با اتخاذ نقشه همدلی، می توانید مشتری خود را به طور مستقیم و عملی برای به اشتراک گذاشتن با تیم نمایندگی کنید.
البته، همه چیز روی نقشه همیشه درست نیست، آنها فقط فرضیه هستند و ایده آل این است که آنها را آزمایش کنید، اعتبار آنها را تأیید کنید و در صورت نیاز تصحیح کنید.
نکته مهم این است که این ابزار می تواند به عنوان یک پیش فرض در کمپین های بازاریابی، در ساخت یک میدان فروش استفاده شود.
ابزارهای ضروری دیگر فرآیند ایده پردازی است که همیشه به این فکر می کنیم که “اگر چه اتفاقی می افتد؟” برای موقعیت هایی که ممکن است پیش بیاید و استفاده از داستان سرایی، ارتباط مدل های تجاری را آسان می کند.
کانون های نوآوری مدل کسب و کار
همیشه مهم است که عواملی را که شروع کننده گذار به سمت یک مدل کسب و کار جدید هستند در نظر داشته باشید. اغلب این عامل در یکی از چهار الگوی قرار می گیرد که نویسندگان آن را کانون ایجاد تغییر مدل می نامند. چهار الگو و یک مثال برای هر کدام عبارتند از:
- منبع محور – سرویس های وب آمازون از زیرساخت های خرده فروشی موجود خود برای اجازه ذخیره سازی ابری به سایر شرکت هایی که فاقد این زیرساخت هستند استفاده کردند.
- پیشنهاد محور – سازنده سیمان Cemex قول داده است که سیمان ریخته شده را در عرض چهار ساعت پس از سفارش به جای استاندارد صنعتی 48 تحویل دهد.
- مشتری محور – 23andMe آزمایش DNA شخصی شده در بازار انبوه، زمانی که قبلاً فقط در اختیار متخصصان سلامت قرار داشت.
- مبتنی بر امور مالی – زیراکس نمی توانست دستگاه های کپی خود را به قیمتی بالا بفروشد که سود کند. بنابراین، ماشینها را با قیمت 95 دلار در ماه، با 2000 نسخه رایگان اجاره کرد و برای هر نسخه اضافی بیش از این حد، 5 سنت دریافت کرد.
تاکتیک های طراح
گفتن داستانی که نشان می دهد چگونه مدل کسب و کار شما مشکل مشتری را حل می کند، راهی روشن برای معرفی شنوندگان با این ایده است. داستانها «خرید» مورد نیاز برای توضیح مدل خود را با جزئیات به شما میدهند.»
– الکساندر استروالدر
شما می خواهید که تیم کسب و کار شما روی جنبه تجاری متمرکز باشد اما ذهنیت یک طراح را نیز داشته باشد. اگر تیم شما صرفاً یک فرآیند را دنبال می کند، تجارت شما هرگز بر بازار تأثیر نخواهد گذاشت. یکی از راههایی که میتوانید به راحتی ذهنیت خلاق را شروع کنید، استفاده از سؤالات «چه میشود» است. این سوالات وضعیت موجود را به چالش می کشد و شما و تیم تان را مجبور می کند به گزینه های جایگزین فکر کنید. رویکرد مشابهی استفاده از داستان سرایی تخیلی برای برجسته کردن سناریوهای بالقوه است.
یکی از بخشهای کلیدی اتخاذ یک فرآیند خلاق، تشویق اعضای تیم به حفظ ذهن باز است. تعهد زیاد به ایدههای جدید مانند منجمد کردن طراحی محصول قبل از آماده شدن است. خلاقیت یک فرآیند تکراری است که بر ذهن باز متکی است. به همین دلیل است که نویسندگان توصیه میکنند که مدلهای خام را به جای ایدههای دقیق و مختصر که فوراً مردم را جذب میکنند، معرفی کنند. این مدل ها را می توان بر روی بوم مدل کسب و کار ترسیم کرد.
در حال بررسی
مانند مراجعه به پزشک برای معاینه سالانه، ارزیابی منظم یک مدل کسبوکار یک فعالیت مدیریتی مهم است که به سازمان اجازه میدهد وضعیت سلامت موقعیت خود را در بازار ارزیابی کند و مطابق با آن سازگار شود.
– الکساندر استروالدر
مدل های کسب و کار می توانند به راحتی منسوخ شوند. بنابراین، شما باید همیشه مراقب باشید. یک رویکرد پیشگیرانه را اتخاذ کنید که در آن همیشه مدل های کسب و کار جدیدی تولید می کنید. این همچنین به این معنی است که بررسی مدل کسب و کار موجود باید به یک عادت تبدیل شود. بررسی به شما کمک میکند تا مشکلات احتمالی را قبل از بروز پیدا کنید و همچنین مهارتهای ارزیابی تیم شما را بهبود میبخشد. نویسندگان پیشنهاد می کنند جلسات بازبینی را برای بررسی مدل کسب و کار برنامه ریزی کنید. آنها استفاده از روش SWOT را برای بررسی سیستماتیک مدل فعلی توصیه می کنند. SWOT مخفف:
- نقاط قوت
- نقاط ضعف
- فرصت ها
- تهدیدات
هر یک از چهار بخش تجزیه و تحلیل SWOT باید برای هر یک از 9 بلوک مدل کسب و کار اعمال شود. یکی از نمونههای شرکتی که از تجزیه و تحلیل SWOT به طور موثر استفاده کرده است، نستله است. این مدل کلی کسب و کار خود را با تمرکز بر گسترش کانال بهبود بخشید. اگرچه آنها از طریق فروش قهوه ساز و قهوه ساز نسپرسو موفق بودند، اما مدل آنها مانع از فروش آنها به دفاتر و رستوران ها شد. آنها موفق شدند مدل را بررسی کنند و با تغییر پایگاه مشتریان هدف دستگاه های قهوه به خانوارهای پردرآمد، به این بازار تبدیل شوند. سپس کپسول ها را از طریق پست به این مشتریان فروختند. در دهه 2000، نسپرسو شاهد رشد متوسط سالانه بیش از 35 درصد بود.
خلاصه نهایی و بررسی تولید مدل کسب و کار
تولید مدل کسب و کار اهمیت ایجاد یک مدل کسب و کار قوی بر اساس چندین گزینه را برجسته می کند. برای انتخاب مناسب، باید به جای تکیه بر تحقیقات بازار، مایل باشید که به جای مشتریان بالقوه خود قدم بگذارید. هنگامی که مدل مناسب برای کسب و کار خود را پیدا کردید، باید مایل به انطباق با آن باشید. این مدل برای همیشه کار نخواهد کرد و نیاز به بررسی مداوم دارد تا اطمینان حاصل شود که در آینده مقاوم است. همچنین می توانید چندین مدل را با هم ترکیب کنید تا به بازوهای مختلف کسب و کارتان کمک کنید تا به طور مستقل کار کنند.
بدون نظر